Η πιο συνηθισμένη μορφή οδοντογενών λοιμώξεων είναι το απόστημα.
Τι είναι το απόστημα;
Είναι η άθροιση πύου, σε συγκεκριμένη περιοχή. Αυτό μπορεί να γίνεται είτε στο οστούν, είτε στα μαλακά μόρια, είτε και στα δύο (Εικ. 1 α, β, γ).
(Εικ.1 Απόστημα: (α) σε οστούν, (β) σε μαλακά μόρια, (γ) σε οστούν και μαλακά μόρια
Ποιά είναι τα αίτια του αποστήματος;
Τα βασικά αίτια είναι τα μικρόβια που προέρχονται από μολυσμένα δόντια. Το απόστημα μπορεί επίσης να προκύψει και από άλλα αίτια, όπως πχ, μετά από εξαγωγές δοντιών, σε περιπτώσεις επιμολυσμένων κύστεων, κ.ά.
Ποια είναι τα συμπτώματα ενός αποστήματος;
Τα συμπτώματα εκδηλώνονται συνήθως με: οίδημα, έντονο πόνο (λόγω άθροισης πύου), ερυθρότητα (Εικ. 2 α, β), πυρετό, δυσκολία στην κατάποση και αναπνοή, γενική κακουχία, ανορεξία, ναυτία-έμετος, λεμφαδενοπάθια κ.ά.
Εικ. 2 (α) Έντονο οίδημα και (α, β) άθροιση πύου στα μαλακά μόρια
Υπάρχουν συνέπειες από την παραμονή χωρίς θεραπεία ενός αποστήματος;
Στις περισσότερες περιπτώσεις παρουσιάζεται ο κίνδυνος επιπλοκών. Δηλαδή να επεκταθεί η λοίμωξη σε γειτονικές προς το αρχικό απόστημα, ή και σε απομακρυσμένες περιοχές, με αποτέλεσμα η αντιμετώπιση να είναι δυσκολότερη αλλά και μεγαλύτερη ταλαιπωρία για τον ασθενή.
Σε παραμελημένες φλεγμονές υπάρχει επίσης το ενδεχόμενο ο ασθενής να εμφανίσει ενδοστοματικό, ή εξωστοματικό συρίγγιο. το τελευταίο μπορεί να αφήσει στο πρόσωπο του ασθενή κάποιο βαθούλωμα ή εσοχή (ουλή) Εικ. 3 α,β,γ
Εικ. 3 (α) ενδοστοματικό συρίγγιο, (β, γ) εξωστοματικά συρίγγια
Είναι εύκολη η αντιμετώπιση του αποστήματος;
Δεν είναι δύσκολη όταν πρόκειται για απλή φλεγμονή. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να γίνεται άμεσα και περιλαμβάνει: την άρση του αιτίου που την προκάλεσε, δηλαδή την αφαίρεση ή θεραπεία του υπεύθυνου δοντιού καθώς επίσης διάνοιξη και παροχέτευση του αποστήματος και χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής (Εικ. 4 α, β).
Εικ. 4: Σχηματικές παραστάσεις που δείχνουν την διάνοιξη και παροχέτευση του αποστήματος άνω και κάτω γνάθου, (α) εξωστοματικά και (β) ενδοστοματικά.
Όταν πρόκειται για μεγαλύτερα αποστήματα η αντιμετώπιση θα πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένο χειρουργό στόματος Εικ. 4α,β, 5α,β, 6α,β, 7α,β να χορηγείται επίσης κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή, και να υπάρχει στενή παρακολούθηση του ασθενούς.
Εικ. 5: Υπογνάθιο απόστημα, (α) πριν και (β) μετά τη θεραπεία.
Εικ. 6: Διάχυτη φλεγμονή (κυτταρίτιδα), άνω και κάτω γνάθου (α) πριν και (β) μετά τη θεραπεία.
Εικ. 7: Εκτεταμένη φλεγμονή (κυτταρίτιδα), κάτω γνάθου (α) πριν και (β) μετά τη θεραπεία.